اثرات مخرب خشونت بر سلامت و تربیت کودک

بی شک رفتار والدین در شکل گرفتن شخصیت فرزند تاثیر بسزایی دارد. از همین رو اگر والدین عادت به رفتار خشونت آمیز داشته باشند و یا در مواجهه با فرزندان حتی در زمینه تربیت آنان بیش از حد معمول از خشونت استفاده کنند ، تاثیرات مخربی بر سلامت روان کودک و تربیت او گذاشته اند.
بخشی از ویرانگرترین و پایدارترین پیامدهای خشونت، اثرات مخرب آن بر سلامت روان و رشد و تکامل کودکان است. این اثرات می‌توانند با توجه به ویژگی‌های شخصیتی هر کودک، سن، کیفیت روابط خانوادگی و میزان مقاومت کودک در مقابل خشونت،‌ متفاوت باشند. کودکان ذاتا انعطاف‌پذیر هستند و معمولا سخت‌ترین تجربیات زندگی را هم پشت سر می‌گذارند. با این‌حال، وقتی که ظرفیت کودکان برای مقابله با استرس ناشی از خشونت تکمیل شود، حتی منعطف‌ترین آنان هم با اثرات منفی ناشی از ترومای روانی مواجه خواهند شد.
در مورد تاثیر خشونت بر روان کودکان باید بگویم که خشونت عوارض بسیار وسیعی را بر رشد و تکامل کودک دارد. یکی از مهم ترین پیامدهای آن، ایجاد حس ناامنی است. ما برای یک زندگی خوب نیاز به احساس امنیت داریم. اگر این طور نباشد، هر لحظه احساس گوش به زنگی پیدا می کنیم و نمی توانیم از زندگی لذت ببریم….
همچنین افزایش مشکلات تحصیلی هم می‌توانند بخشی از اثرات منفی قرار گرفتن در معرض اشکال مختلف خشونت باشند. به‌گفته متخصصان، استرس تروماتیک کودکان در مواجهه با خشونت را باید جدی گرفت. استرس تروماتیک، نوعی واکنش روان‌شناختی است که بعد از مشاهده یا دخیل بودن در یک اتفاق خطرناک و خشونت‌آمیز به‌وجود می‌آید. علاوه بر اختلال در یادگیری، کودکان مبتلا به استرس تروماتیک می‌توانند مشکلات دیگری را هم تجربه کنند که درنهایت بر عملکرد تحصیلی آنان تاثیر منفی می‌گذارند، ‌مانند اختلال در توجه و تمرکز برای درس. کودکانی که شاهد یا قربانی خشونت هستند، معمولا بیشتر از کودکان دیگر با خطر بالای ابتلا به مشکلات روان‌شناختی مانند اختلال اضطرابی و افسردگی مواجه می‌شوند. هر نوع تهدید واقعی یا احتمالی که امنیت آنان را به خطر بیاندازد، می‌تواند واکنش‌های ناشی از استرس را در آنان به‌وجود بیاورد که حتی پس از پایان اتفاق یا موقعیت استرس‌زا هم باقی می‌مانند. این کودکان معمولا افزایش میزان ناراحتی در زندگی یا تحریک‌پذیری عصبی را هم تجربه می‌کنند. همچنین، آنان معمولا با انواع دیگری از تغییرات احساسی هم روبه‌رو می‌شوند، مانند گریه بیش از حد یا عصبانیت بیش از حد و قرار گرفتن در حالت انفجاری.
به عنوان جمع بندی مطالب لازم به ذکر است با توجه به اینکه قسمت اعظم شخصیت انسان در دوران کودکی شکل می‌گیرد، بهتر است تا والدین تا حد امکان تمامی متغیرهای تاثیر گذار بر سلامت و تربیت کودک خود مانند خشونت را کنترل کنند.