مدتی است که ویروسی تحت عنوان COVID19 ، زندگی بشر را در ابعاد فردی و اجتماعی با چالش های بسیاری مواجه کرده و ایمن ماندن از این ویروس ، دغدغه تمام مردم دنیا شده است. به عقیده پزشکان ، یکی از موثرترین راههای مقابله با این ویروس و همچنین بیماری های دیگر ، تقویت سیستم ایمنی بدن است.
سیستم ایمنی ، بخشی از بدن است که سلول ها و مولکول های خودی را از بیگانه ، مثل میکروب ها و ویروس ها ، شناسایی می‌کند و آن ها را از بین می‌برد. سیستم ایمنی از بخش های مختلفی تشکیل شده است.
یکی از اجزای مهم سیستم ایمنی بدن ، گلبول های سفید هستند. سیستم ایمنی بدن پس از شناسایی باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و انگل های خارجی نهفته در بدن ، گلبول های سفید خون را که حکم سربازان بدن را دارند ، به محل تجمع این عوامل بیماری زا اعزام می‌کند تا مهاجمان و بافت های آسیب دیده را تخریب کنند. گلبول های سفید ، خود از چندین و چند دسته تشکیل شده‌اند و هرکدام یک وظیفه کلی دارندو در کنار هم یک ارتش عالی را تشکیل داده‌اند.
به گفته پزشکان همه ویروس ها از جمله ویروس کرونا در صورتی خطرناک هستند که سیستم ایمنی بدن ما ضعیف باشد. هرچه سیستم ایمنی بدن قوی تر باشد، حتی اگر ویروس ها وارد بدن هم شوند، سیستم ایمنی کار خود را به خوبی در مقابل این ویروس انجام خواهد داد.
در ادامه به بررسی موارد مرتبط با سیستم ایمنی بدن می‌پردازیم.
شادی و نشاط باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود
طبق نظریه محققان ، شادی و خوشحالی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شما می‌شود. در یک تحقیق ، محققان ۳۰۰ نفر را مستعد گرفتن ویروس سرماخوردگی کردند و دریافتند که احتمال سرماخوردگی در افرادی که میزان شادی و خوشحالی در زندگیشان کم است حدود ۳ برابر افراد خوشحال است. در یک تحقیق دیگر ۸۱ دانشجو را در برابر ویروس هپاتیت B واکسینه کردند و احتمال واکنش پادتن در افراد خوشبخت دو برابر دیگر افراد بود ( واکنش پادتن دلیلی برای سیستم ایمنی قوی بدن است ) . هرچند شادی و خوشبختی ، شما را در برابر درد ایمن نمی‌کند، اما می‌تواند دریافت شما را از درد کاهش دهد.
همانطور که می‌دانیم، محل تجمع ویروس کرونا در بدن ، بخش ریه افراد مبتلا است. در شرایط همه گیری ویروس کرونا ، پژوهش های انجام شده در این راستا نشان داده اند که ، شادی و نشاط تاثیرات مثبتی بر روی تنفس و عملکرد ریه ها دارند.
به این صورت که وقتی تعداد تنفس و مصرف انرژی به دلیل هیجانات ناشی از شادی و نشاط بالا می‌رود، روند اکسیژن رسانی به ریه ها نیز افزایش می‌یابد. بنابراین لازم است تا در این دوران جهت حفظ شادی و نشاط در زندگی خود بیش از پیش کوشا باشیم.
تاثیر مخرب استرس و اضطراب بر بدن
استرس در واقع واکنش ذهنی ، عاطفی و فیزیکی ما به احساس خطر از عوامل بیرونی و درونی است. یعنی یا ذهن ما برایمان استرس ایجاد می‌کند و یا عوامل بیرونی باعث بروز آن می‌شوند. استرس گاهی عاملی مثبت وگذرا بوده و به فرد کمک می‌کند تا خود را برای مقابله با خطرات و چالش ها آماده سازد.
گاهی اوقات هم بدون هیچ دلیل منطقی ، فرد را مدت زمان زیادی درگیر خود کرده و اثرات مخربی بر سلامت جسم و روان او می‌گذارد. رابطه میان استرس و بیماری ، موضوع جدیدی نیست . انسان به عنوان یک واحد زیستی ، روانی و اجتماعی ، تحت تاثیر استرس ، تعادل خود را از دست می‌دهد.
طبق بررسی های صورت گرفته ۵۰ تا ۷۰ درصد بیماری ها با استرس در ارتباط در ارتباط هستند. به این دلیل که استرس باعث اختلال در عملکرد دستگاه اعصاب مرکزی شده و به ئنبال آن سیستم ایمنی بدن فرد را دچار اختلال می‌کند. بروز اختلال در سیستم ایمنی بدن، شخص را نسبت به ابتلا به بیماری ها آسیب پذیر می‌کند که این مورد را می‌توان مخرب ترین تاثیر استرس در نظر گرفت.
در این روزهای همه گیری ویروس کرونا، بسیاری از افراد درگیر استرس و اضطراب ابتلا به این ویروس هستند. با انجام راهکارهایی ساده مانند رعایت دستورالعمل های بهداشتی ، دوری از پیگیری افراطی اخبار ناگوار و … استرس خود را مدیریت کنید.
انجام تمرینات ورزشی
ورزش بر آرامش ذهن و بهبود وضعیت بدن تاثیر بسزایی دارد. بر طبق تحقیقات و نتایج به دست آمده، افرادی که به طور منظم ورزش می‌کنند، کمتر به بیماری هایی مانند سرماخوردگی مبتلا می‌شوند و همچنین نسبت به سایر افراد آرامش و حس مثبت بیشتری دارند.
ورزش بر تقویت سیستم ایمنی بدن تاثیرگذار است. تمرینات ورزشی به افزایش گلبول های سفید و مقاومت بدن کمک بسزایی می‌کند و از طرف دیگر احتمال ابتلا بیماری هایی مانند بیماریهای قلبی ، پوکی استخوان و سرطان را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
سوالی که برای بسیاری از افراد پیش آمده ، این است که در این شرایط همه گیری ویروس کرونا ، چگونه می‌توان ضمن رعایت دستورالعمل های بهداشتی ورزش کرد.
مطمئنا در این روزها مراجعه به باشگاه‌های ورزشی مناسب نمی‌باشد چون در این مکان افراد زیادی در رفت و آمد هستند که با انواع مختلف لوازم ورزشی تماس پیدا می‌کنند. به همین خاطر این مکان ها محل مناسبی برای ابتلا محسوب می‌شوند.
گزینه دیگر، ورزش در فضاهای باز مانند پارک ها و بوستان ها می‌باشد. اما این گزینه هم در این شرایط نمی‌تواند مناسب باشد. یکی از مواردی که به شدت توسط پزشکان توصیه می‌شود، خودداری از حضور در مکان های پر تردد و پر جمعیت می‌باشد و حتی به برخی از افراد توصیه می‌شود که تا حد امکان از خانه خارج نشوند.
با توجه به این شرایط و محدودیت های ایجاد شده ، گزینه مناسب ورزش در خانه است. این مورد برای شرایطی که امکان ورزش کردن در مکان های عمومی و خارج از خانه امکانپذیر نمی‌باشد، بسیار مناسب است. البته ورزش کردن در خانه فایده دیگری هم دارد. در شرایطی که مجبور هستیم بیشتر وقت خود را در خانه سپری کنیم، می‌توانیم از ورزش نه تنها برای سلامتی و تقویت سیستم ایمنی بلکه به عنوان یک تفریح و سرگرمی برای گذران وقت خود نیز استفاده کنیم.
خوشبختانه امروزه با تولید طیف گسترده ای از انواع لوازم ورزشی خانگی می‌توان به راحتی در خانه به فعالیت های ورزشی پرداخت و از تاثیرات مثبت آن بر سیستم ایمنی بدن بهره‌مند شد.
تغذیه و سیستم ایمنی بدن
یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر عملکرد سیستم ایمنی بدن ، تغذیه می‌باشد. به طوری که سوء تغذیه باعث کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن و در نتیجه بروز بیماری ها می‌شود.
باید توجه شود که انرژی متناسب با نیاز فرد تامین شود. به طور کلی انرژی ازطریق کربوهیدرات، پروتئین و چربی های موجود در مواد غذایی تامین می‌شود. در مصرف کربوهیذرات باید اصل تعادل رعایت شود چرا که دریافت کم و یا زیاد کربوهیدرات ، هر دو باعث کاهش میزان فعالیت سیستم ایمنی بدن می‌شود.
همچنین باید به دریافت پروتئین توجه شود چرا که کاهش مصرف آن باعث کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن می‌شود. مصرف خیلی زیاد چربی نیز نتیجه منفی بر عملکرد سیستم ایمنی بدن دارد. بهتر است منابع غذایی امگا ۳ ( روغن سویا ، روغن گانولا ، ماهی و … ) دریافت شود زیرا این نوع از اسید چرب باعث افزایش سطح ایمنی می‌شوند و خاصیت ضد التهابی دارند.
همچنین مصرف منظم ویتامین ها از جمله ویتامین D نقش بسزایی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارند. به طور طبیعی ، این ویتامین در ماهی های چرب ، روغن چگر ماهی کاد و به میزان کمتری در تخم مرغ یافت می‌شود.